İstanbul’da her gün milyonlarca insan yollara dökülüyor. 5 milyona yakını toplu taşıma araçlarını kullanıyor. Toplu taşımanın lideri açık ara İETT. Onu Özel Halk Otobüsleri izliyor. Raylı sistem ve deniz ulaşımının payı hala istenilen seviyede değil ve insanlar otomobille yolculukta ısrarcı.
Tüm bu veriler CNBC-e Business dergisinin bu ayki sayısında yer alıyor. Dergide Özgür Taşpınar imzasıyla yayınlanan araştırma yazısında 13 milyonluk nüfusuyla Avrupa’nın en büyük, dünyanın ise beşinci büyük kenti olan İstanbul’un ulaşımı Akbil verileri üzerinden ele alınıyor.
Günde 2.65 milyon liralık Akbil basıyoruz şeklinde başlayan yazıda 1995 yılında İETT otobüslerinde uygulamaya konulan Akbil’in gelişen yıllarda toplu ulaşımda entegrasyonun anahtarı haline geldiğini ve la yaygınlaşmasıyla kağıt biletin tarihe karıştığı belirtiliyor. Yazının ilerleyen paragraflarında özetle şu bilgilere yer veriliyor:
İstanbul’da ulaşım önemli ölçüde karayolu ağırlıklı. Karayolu taşımacılığının oranı yüzde 92.2. Bunu yüzde 5.5 ile demiryolu izliyor. Deniz taşımacılığının oranı ise henüz yüzde 2.2 düzeyinde seyrediyor.
Yaklaşık 2.7 milyon aracın bulunduğu İstanbul’da kilometrekareye 250 kişi ve 473 araç düşüyor, yani her beş kişiye bir araç.
İstanbul’da yaklaşık 1 milyon kişi toplu taşıma hizmetlerinden indirimli veya ücretsiz yararlanıyor. İETT’nin verdiği indirimli seyahat kartlarını kullananların sayısı 840 bin. Bunların 673 bini öğrenci, 87 bini öğretmen ve 80 bini de yaşlı. Ücretsiz kart kullananların sayısı ise 36 bin. Bunlara bir de polis, zabıta, sarı basın kartı, gazi, yetim, şehit, dul kartları ekleniyor.
İstanbullular, geçtiğimiz yıl Akbil kontörü için 965 milyon lira ödeme yapmışlar. İETT’nin 2009 yılı ön görüsü bu rakamın 1 milyar 542 milyon liraya ulaşacağını gösteriyor.
İşe giden İstanbulluların yüzde 44’ü özel araçlarını kullanmayı tercih ediyor. İETT ya da Özel Halk Otobüslerini kullananların oranı yüzde 28. Bunu yüzde 22’lik payla minibüsler izliyor.
İstanbul’da toplu ulaşımda kullanılan 2 bin 843 İETT, 2 bin 82 Özel Halk Otobüsüne karşılık 32 bin servis aracı, 17 bin 500 taksi, 5 bin 863 minibüs, 590 dolmuş ve İDO’ya bağlı 102 gemi ile 251 Metro vagonu bulunuyor.
Günlük ulaşımda 3.5 milyon kişi İETT ve Özel Halk Otobüslerini kullanıyor.
Yüksek yolculuk talebiyle karşılaşan Metrobusle her gün ortalama 715 bin kişi seyahat ediyor. Hattın Beylikdüzü’ne uzatılması halinde bu oranın 1 milyon 100 bin kişiye ulaşması bekleniyor.
İstanbulluların en az tercih ettiği alan olan denizyolunun toplu ulaşımdaki payı yüzde 2.2’lerde kalıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bu oranın yüzde 8’lere ulaşması için çalışmalarını sürdürüyor.
İstanbul’daki raylı sistem hatlarının yarısını Metro, Hafif Metro, Tünel, Tramvay ve Nostaljik Tramvay oluştururken diğer yarısına da Banliyö Hatları oluşturuyor. Raylı sistem hatlarının toplam uzunluğu 147.8 kilometre, bu hatları kullananların sayısı ise günlük 1 milyona ulaşıyor.
İETT toplu ulaşımda açık ara önde
İstanbul’da her gün milyonlarca insan yollara dökülüyor.