10 numara yağ kullanımı artınca Maliye denetime çıktı

Motorinin litre fiyatının üç lirayı bulmasıyla otobüs ve kamyonlarda 10 numara yağ kullanımının artması, Maliye Bakanlığı’nı harekete geçirdi. Yapılan denetimlerde iki tesisinde lisanssız ğu tespit edildi.

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) az ğu için düşük fiyatla satılan ve vergi kaybına yol açan bu ürünle ilgili Ankara’da 31 firma mercek altına alındı. Bu kapsamda, EPDK, Gelir İdaresi, Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğü, Sanayi Bakanlığı yetkilileri ile jandarmadan oluşan ekiplerle denetim yapıldı.

Tesislerden 38 numune alan ve TÜBİTAK’a gönderen EPDK, numunelerin akaryakıt olarak kullanıldığının tespit edilmesi halinde, işletmeler hakkında kaçak akaryakıt sattığına dönük işlem başlatacak. Üst Kurul tarafından böyle bir durumda her bir işletme için 680 bin lira ceza kesilecek ve cumhuriyet başsavcılığına 2 yıldan 5 yıla kadar hapis istemiyle suç duyurusunda bulunulacak. Yapılan denetimlerde 2 adet tesisin de lisansının olmadığı tespit edildi.

10 numara yağ kullanımının ülke ekonomisinde 600 milyon lira ile 1 milyar lira arasında vergi kaybına yol açtığı hesaplanıyor. Litresi 1,5 ile 2 lira arasında satılan yağı kullananlar ilk başta mutlu olsa da soluğu tamircide alınca sonuç hüsranla bitiyor. Sadece halk otobüslerinde iki yıllık yağ kullanımı sonucunda motorda oluşan hasar 5 bin lirayı buluyor. Kamyon, otobüs, minibüs ve TIR sürücüleri ucuz olan bu yağı motorinle karıştırarak yakıt olarak kullanıyor. ÖTV düşük ğu için daha düşük bir fiyatla satışı mümkün. Vergi kaybının yanı sıra bu yağın kullanılması çevreye de büyük miktarda zarar veriyor. 10 numara yağ kullanımı pistonlarda kurum oluşumuna sebep oluyor. Piston gömlek ve piston yuvalarında kurum birikimi sonucu motorun ömrü azalıyor. Akışkanlığı düzgün olmadığı için püskürtme sistemlerinde sorunlara yol açıyor.

İthalat ve üretim rakamları üzerinden Türkiye’de piyasaya sürülen baz yağ ve madeni yağ miktarının toplam 750-800 bin ton dolayında ğu tahmin ediliyor. Ülke madeni yağ ihtiyacının 450-500 bin ton dolaylarında ğu dikkate alındığında yaklaşık 250-300 bin ton dolayındaki baz yağ ve madeni yağın, 10 numara yağ, müstahzar gibi adlar altında doğrudan akaryakıt piyasasına sunulduğu tahmin ediliyor.