Siemens AG, Diamond Aircraft ve EADS seri hibrid elektrikli tahrik sistemine sahip dünyanın ilk elektrikli uçağını üretti. Gelecekte, büyük ölçekli uçaklarda da kullanılması planlanan teknoloji sayesinde, günümüzün en verimli tahrik sistemlerine göre bile yakıt tüketimi ve emisyonu yüzde 25 oranında azaltılıyor.
Hibrid elektrikli tahrik konseptini test etmek amacıyla üretilen iki kişilik motorlu planör, ilk uçuşunu Avusturya’nın Viyana şehrindeki Wiener Neustadt havaalanında başarıyla gerçekleştirdi.
Dünya çapında meydana gelen karbondioksit emisyonunun yüzde 2,2’si hava trafiğinden kaynaklanıyor. Bu emisyon oranını düşürmeyi hedefleyen Siemens, Diamond Aircraft ve EADS şirketleri, hava taşıtlarının daha verimli hale gelmesi için DA36 E-Star motorlu planörün tahrik sistemini elektrikli hale getirdi. Üç şirketin işbirliğiyle, hibrid elektrikli tahrik konseptini test etmek amacıyla üretilen iki kişilik motorlu planör, ilk uçuşunu Avusturya’nın Viyana şehrindeki Wiener Neustadt havaalanında başarıyla gerçekleştirdi. Seri hibrid elektrikli tahrik sistemi konsepti elektrik enerjisiyle sessiz bir kalkış gerçekleştirirken yakıt tüketimi ile emisyon miktarında önemli bir azalma sağlanıyor. Aynı da uçağın ihtiyaç duyulan daha uzun mesafeleri uçması da mümkün hale geliyor.
Siemens bünyesinde elektrikli uçak geliştirme çalışmalarını başlatan Dr. Frank Anton "Seri hibrid elektrikli tahrik sistemi çok geniş bir yelpazede kullanılacak şekilde düzenlenebilir ve bu sayede uçaklarda da kullanımı çok uygundur. Bu teknolojiyi öncelikle küçük ölçekli uçaklarda denemek istiyoruz. Ancak uzun vadede bu tahrik sistemi büyük ölçekli uçaklarda da kullanılacak. Yakıt tüketimini ve emisyon miktarını günümüzün en verimli teknolojileriyle kıyaslandığında dahi yüzde 25 azaltmak istiyoruz. Böylelikle hava taşımacılığı daha sürdürülebilir hale gelecek.” .
TÜRÜNÜN TEK ÖRNEĞİ
Diamond Aircraft’ın HK36 Super Dimona modeli esas alınarak imal edilen motorlu planör, dünyada türünün tek örneği olarak öne çıkıyor. Bugüne kadar sadece kara ve deniz taşıtlarında, raylı ulaşımda, iş makinelerinde ve vinçlerde aktarma organı olarak kullanılan seri hibrid elektrik tahrik sistemi böylelikle ilk defa havacılıkta kullanılıyor. Uçağın pervanesi, Siemens’in 70kW’lık elektrik motoruyla tahrik edilirken, elektrik Austro Engine’ın küçük bir Wankel motoru tarafından sadece güç kaynağı olarak çalışan bir jeneratörle sağlanıyor. Bir Siemens konvertörü batarya ve jeneratörden aldığı elektriği motora aktarıyor. İçten yanmalı motor her 30kW’lık sabit üretim ile çalıştığı için yakıt tüketimi de düşük oluyor. EADS’nin batarya sistemi kalkış ve yükselme sırasında artan güç ihtiyacını karşılarken, seyir esnasında yeniden şarj oluyor.
ELEKTRİKLİ YENİ UÇAKLAR YOLDA
Bir sonraki adımın aktarma organlarının tümünü daha da optimize etmek ğunu belirten Siemens, geleneksel tahrik sistemleriyle karşılaştırıldığında beş misli daha hafif olacağı tahmin edilen yeni bir elektrik motorunun geliştirilmesi üzerinde çalışıyor. İki yıl içerisinde, çok hafif bir elektrikli tahrik sistemine sahip başka bir uçağın daha hazır olacağı tahmin ediliyor. Siemens’in Motor ve Sürücü Teknolojileri Bölümü, uzun yıllardır özellikle hibrid otobüs uygulamalarında kazandığı deneyimi, deniz araçlarının tahrik sistemlerinde şimdiden kullanmaya başladı. Bu alanlarda elde edilen bilgi ve deneyimin, bu tip öncü projelerle havacılık sanayisinin hizmetine sunulacağı belirtiliyor.
TÜRKİYE’DE DE İLK HİBRİD MOTORLU OTOBÜSÜ ÜRETTİ
Türkiye’de de hibrid tahrik sistemleri dünyadaki örnekleri ile eşlı olarak uygulanmaya başlandı. Temsa, Siemens ile yaptığı işbirliği ile Türkiye’nin ilk hibrid otobüsünü üretti. Temsa Ar-Ge Merkezi’nde Türk mühendisler tarafından geliştirilen ve toplu taşımada yeni bir dönem açacak olan Temsa Avenue serisinin “Hibrid” versiyonu, Siemens’in ürettiği ELFA Hibrid Elektrik Tahrik Sistemi’ni kullanıyor. Hibrid otobüs, aynı uzunluktaki dizel otobüslere kıyasla yüzde 25 daha düşük yakıt tüketimi ve CO2 emisyonu vaayor.
