Düşük petrol fiyatlarının dış dengenin kırılganlığını ve risk algısını azaltmaya katkı sağladığını ifade eden Prof. Dr. Kumbaroğlu, arz miktarındaki artışın yanı sıra, özellikle de ABD’de konvansiyonel olmayan petrol üretiminde görülen hızlı yükselişin petrol fiyatlarının düşmesine yol açtığını belirtti. Kumbaroğlu, “Talep anlamında Avrupa’da daralma, Asya’da ise yavaşlama söz konusu” .
Konvansiyonel olmayan petrol üretiminin artık karlılığını yitirmeye başladığını vurgulayan Başkan Kumbaroğlu, varil fiyatlarının dolar bazında 50’li seviyelere kadar gerileyebileceğini ancak, daha da aşağıya düşmeyeceğini söyledi.
Kumbaroğlu, OPEC’in üretimi kısmama kararındaki nedenlerden birisinin konvansiyonel olmayan üreticileri zorlayarak yeni yatırımları frenlemek ğunu belirterek, böylelikle arz artışının önüne geçilebileceğine işaret etti.
100 DOLARIN ÜZERİNE ÇIKMAZ
Petrol fiyatlarının kısa vadede 100 dolar üstünde beklenmemesi gerektiğini savunan Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, şunları söyledi: “Fiyatların yükselmesinin ABD’nin konvansiyonel olmayan üretime yönelik yatırımlara ve arz artışına ivme kazandırmasının yanı sıra ABD dışındaki ülkelerde de birçok yeni kaynağın ortaya çıkmasını sağlaması beklenebilir. Örneğin Çin’de 32 milyar varil, Arjantin’de 27 milyar varil, Türkiye’de 4.7 milyar varil teknik olarak değerlendirilebilir durumda olan rezervler var. Bu durum 100 dolar üstü seviyelerin kısa vadede tekrar beklenmemesi gerektiğini ortaya koyuyor.”
ÜRETİCİ ETKİLENECEK
Bütçesi büyük ölçüde petrol gelirlerine bağlı olan Irak, İran, Cezayir, Nijerya gibi ülkelerin düşük petrol fiyatlarından ekonomik olarak olumsuz etkileneceklerini vurgulayan Kumbaroğlu, “ Ekonomik olumsuzluklar Ortadoğu coğrafyasında yeni istikrarsızlıklara, siyasi krizlere yol açabilir. Japonya, Almanya, İtalya, Türkiye gibi ithal petrole dayalı ülkelerin ekonomileri ise olumlu etkilenecek. Son dönemde varil başına yüzde 40’a yakın gerileyen petrol fiyatlarının küresel ekonomiye olumlu yansıyacağı, gelirde yaklaşık yüzde 1’lik artış sağlayacağı söylenebilir” .
24 MİLYON DOLAR TASARRUF
Türkiye’de günde yaklaşık 600 bin varil petrol ithal edildiğinin altını çizen Prof.Dr. Gürkan Kumbaroğlu, varil başına 40 dolarlık fiyat düşüşü sayesinde günde 24 milyon dolar tasarruf sağlandığını ifade etti. Bunun yılda 8.76 milyar dolara tekabül ettiğini belirten Kumbaroğlu, “Bu GSYH’nin yaklaşık yüzde 1’ine denk gelmekte. Türk ekonomisine doping etkisi yapacak olan düşük petrol fiyatları enerji sektörünün yanı sıra özellikle petrokimya, taşımacılık gibi petrol bazlı sektörlerin karlılıklarında olağandışı artışlara yol açacak. Petrokimya ürünlerinin ucuzlaması ile sadece plastik, lastik gibi ürünlerin fiyatının düşmesi değil, aynı da otomotiv gibi bu ürünleri girdi olarak kullanan sektörlerde maliyetlerin düşmesini sağlayacak. Fiyatlardaki düşüş gıda sektörüne kadar çok sayıda sektörü olumlu etkileyecek. Ayrıca, düşen maliyetler tasarruf eğilimlerinde artışa ve yatırımlarda büyümeye dönüşürse ekonomiye doping etkisinin uzun vadeli olacağını söyleyebiliriz” diye konuştu.
