- Tarih 14 Şubat 2014… Dönemin Başbakanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan , Haliç Kongre Merkezinde 30 Mart 2014 yerel seçimleri öncesi özel halk otobüsü Esnafıyla buluşuyor. Esnafa dönerek ‘Gerek KDV, gerekse ÖTV'lerle ilgili inşallah Maliye Bakanıma bir çalışma yaptıracağız’ sözünü veriyor. Konuşmasının sonunda şu tarihi sözü söylüyor :- "HATALI SOLLAMA ÖLDÜRÜR, HATALI OYLAMA SÜRÜNDÜRÜR". Esnaf ayakta alkışlıyor, mesajı alıyor ve gereğini yapıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Sayın Kadir Topbaş oy miktarını arttırarak yoluna daha emin adımlarla ve daha güçlü devam ediyor.
- Tarih 4 Mart 2014… 30 Mart 2014 yerel seçimlerine çok az zaman var. 28931 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle yürürlüğe giren 6495 sayılı kanunun 88’nci maddesi değişiyor, 65 yaş ve üzerindeki vatandaşlar nüfus cüzdanlarını göstererek özel halk otobüslerinden ücretsiz yararlanmaya başlıyor. O zamanlar 20 kaleme yakın ücretsiz taşınan yolcu mevcut. 14 Şubat 2014’te KDV ve ÖTV çalışması yapılacağı sözü verildiği için bir kalem daha ücretsiz taşınması esnafa çok yük olmaz diye düşünülüyor. 65 yaş üzeri taşınan yolcu miktarı aniden 10-15 katı daha fazla toplu taşımaya yöneliyor. 65 yaş üstü nüfus cüzdanı ve 1 adet fotoğrafını alan , 10 TL karşılığında yaklaşık 2 dakikada ücretsiz geçiş sağlayan İstanbul Kart alıyor. Kendisi nüfus cüzdanı ile bedava biniyor, İstanbul kartını evdeki başka birisi kullanıyor. Normalde otobüse binmeyenler bile ekmek almak için bedava diye otobüse binmeye başlıyor. Sonuçta devletçe verilen hak sonuna kadar kullanırım mantığı ve suistimallar olmaya, usulsüz kart kullanımlarında patlama yaşanıyor tartışmalar çıkmaya başlıyor. Yetkililerin ancak o zaman dikkatini çekiyor.
Tarih 7 Nisan 2015…Esnaftan ve vatandaşlardan gelen yoğun tepkiler sonrası 30 Haziran 2015 seçimleri öncesi 6637 sayılı kanunda değişiklik yapılarak ücretsiz taşınan yolcularla ilgili devlet desteği ödemesi yapılacağı açıklanıyor. Bunun için de 6 ay süre tanınıyor. Esnaf yine umutlanıyor ve devlete desteğine devam ediyor. 30 Haziran 2015 seçimleri sonrası kurulan geçici hükümet 8 Ekim 2015’te herkese 600 TL ödeme yapılacağını gayri resmi olarak duyurup nabız yokluyor. Gelen tepkiler üzerine 1 Kasım seçimleri sonrası bu işin halledileceği kimsenin mağdur edilmeyeceği söyleniyor. Esnaf mesajı alıyor ve gereğini yine yapıyor. 1 Kasım seçimleri sonrası tek başına tekrar iktidar olan ve güven tazeleyen Adalet ve Kalkınma Partisinden gelecek açıklamaya gözler çevriliyor. İyice dar boğazda olan, 20 aydır KDV ve ÖTV sözünü bekleyen esnaf bu defa da ücretsiz ödemeye yapılacak devlet desteğini beklemeye başlıyor.
Tarih 6 Ocak 2016… Resmi gazetede ücretsiz binişlere ödenecek devlet desteği açıklanıyor:
- İstanbul ve Ankara büyükşehir belediyelerinde şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı için aylık 1000 TL, diğer Büyükşehir belediyeleri için 750 TL, Büyükşehir belediyesi olmayan iller için ise aylık 600 TL. Bu destekler 7 Nisan 2015 ile 6 Ocak 2016 tarihi arası için esnaflara 60 gün içerisinde 9 aylık toplu ödeme şeklinde gerçekleştirilecek.
Esnaf şimdiye kadar üzerine düşen, hatta düşmeyen bir çok konuda maddi ve manevi olarak devlete destek vermiş fakat neresinden tutsanız hatalar ile dolu destekleme açıklaması sonrası hayal kırıklığına uğramıştır. Bu defa esnaf yetkililere sesleniyor: "ÖHO esnafını hatalı sollama öldürür, hatalı destekleme süründürür!"
Ramazan Arıcı
İstanbul Üniversitesi Öğretim Görevlisi
E-Mail: ramazan.arici@istanbul.edu.tr