Trafikte özel halk otobüslerini biraz enine boyuna analiz etmek istiyorum. Özellikle İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa gibi metropol kentlerde toplu taşıma aracı denildiğinde ön plana çıkan belediye araçlarından çok özel halk otobüsleridir. Bunların geneli mavi renkte olmak şartıyla 10'a yakın renk tonunda özel halk otobüsü trafikte yerini almaktadır.
Trafiğin az olduğu şehirleri çıkarırsak, en çok trafikte olan İstanbul ve Ankara'da ki halk otobüsleridir. Avrupa'nın sayılı kentleri arasında trafiği yoğun olan Londra, Berlin, Münih, Barcelona, Madrid, Paris, Lizbon, Atina, Viyana, Amsterdam vb şehirlerde özellikle toplu taşıma işini yapan şirketler ve belediyeler göz önüne alındığında Türkiye metropollerindeki araçların hem ceza hem de kaza oranları onlardan düşüktür.
Avrupa'da kaza oranları yüzde 7.5 oranındayken Türkiye'de bu oran yüzde 6.7 oranında ve daha düşüktür. Yani anlaşılacağı üzere trafikte özel halk otobüsleri Türkiye de kamuoyunun gözünde kötü bir imajı olsa da veriler bunun tam tersini söylüyor. Bu bir algı meselesi!.. Geçmişten beri yaratılan ama yeni nesil araçlarla yeni işe başlayan eğitimli ve donanımlı personelle bu algı kamuoyu gözünde de değişmektedir. Özellikle büyük şehirlerde devlet kuruluşları tarafından verilen tam teşekkülü sertifikalar ve eğitim programları trafikte olan araçların imajını düzelten etkenlerin başında gelmektedir.
Birde trafikte insanların toplu taşıma araçlarına verdiği önemi vurgulamak isterim; Trafikte toplu taşıma araçlarını ayırmadan belediye araçları, özel halk otobüsleri, minibüsler, dolmuşlar ve taksiler halk tarafından devamlı desteklenmeli, trafiğin yoğun saatlerinde özel araçlarını kullanan insanlar bu araçlara öncelik vermelidir. Niye derseniz, ağzına kadar dolu bir otobüste en az 80 kişi yolculuk ederken, özel aracıyla yolculuk eden bir araçta en fazla 2 veya 3 kişi vardır. Bu toplu taşıma araçlarına verilen öncelik trafiği de rahatlatacak daha az araç trafiğe çıkacaktır. Devlet tarafından da metropollerde toplu taşıma araçlarına tercihli yollar, özel imkanlar sunulmalı ve trafikte daha az aracın çıkması sağlanmalıdır. Bu da trafiğin yoğunluğunu azaltacaktır.
Serhat Akçakaya
E-mail: serhatakcakaya@hotmail.com