Türkiye'nin, Avrupa’nın kara taşımacılığı sektöründeki en önemli ülkelerden biri olduğunu biliyoruz. Hatta ülke ihracatının yüzde 53’ü Türk karayolu nakliyecileri tarafından yapılmaktadır. Ve her platformda lojistik sektörü, Türkiye’nin kalkınmasında bir kaldıraç görevi üstleneceği söyleniyor.
Lojistikteki bu tarz gelişmeler dolayısıyla, “semi treylerlere” olan talebin kısa ve orta vadede artacağına kesin gözüyle bakılırken, Treyler Sanayicileri Derneği (TREDER) Başkanı Kaan Saltık'ın Türk Treyler sektörünün en zor dönemlerinden birini yaşadığını ve sektörün 2017 yılında yüzde 30 küçüleceğini ifade etmesinin çok önemli olduğunu düşünüyorum.
Aslında, Kaan Saltık'ın çarpıcı açıklamalarının moralleri bozduğu söylenebilir. Ancak, belirttiği sorunların ve sektördeki küçülmenin, hemen hemen Türkiye'deki bütün sektörler için de geçerli olduğunu düşünüyorum. Tabii, bunun daha çok ekonomik sebeplerden kaynaklandığın belirtmek yanlış olmaz. Ülkemizin yaşadığı olaylar, darbe girişimi, siyasi gelişmeler bu daralmanın ana nedenleri arasında gösterilebilir.
DÜNYA'DA DURUM
Dünya'da ise uluslararası ham madde (çelik, alüminyum) ve enerji piyasası (ham petrol ve gaz) fiyatlarındaki artışlar, dolar/avro paritesinin de negatif etkisiyle ürün portföyü fiyatlarını yükselttiğini görmekteyiz. Bu durumun da sektörü orta vadede zorlayacağı kanaatindeyim. Bu noktada, hurda ve özellikle KDV indirimleri sektörü kısa vadede rahatlatabilir. Ancak, orta ve uzun vadede, sektörün ihracata yönelik hamleler yapması ve navlun desteğini almasının kaçınılmaz bir gereklilik olduğunu düşünüyorum.
GEÇİŞ SÜRECİNDE DEVLET DESTEĞİ
Treyler sektöründeki daralma sorununun ihracat ile aşılacağına inanıyorum. İhracat demek aslında dış talep demektir. Dış talebin büyümesi ise üretim artışı ve dolayısıyla gelir artışı demektir. Çünkü Türkiye iş gücü, ihracat etkinlikleri, coğrafi konumu, yetenekli insanları ve Türk nüfusunun genç yapısı gibi bir takım özellikleri ile ihracat için gerekli alt yapıyı sağlayabilecek potansiyeldedir. İhracattaki büyüme beraberinde Türkiye'nin gerçekten ihtiyacı olan kaliteli büyümeyi getirecektir. Bu bağlamda, ihracatı destelemek adına devletin de, uygun yönetmelikler çıkartıp, bürokratik süreçleri kolaylaştırıp, haksız rekabetin önüne geçerek treyler sektöründe herkese eşit şartlar sunması gereklidir.
İYİMSER OLALIM
Türkiye, sektör için Orta Doğu, Irak, İran ve Afrika’ya açılan bir kapı niteliğindedir. Bu sebeple, Avrupa’nın büyük treyler üreticileri ve önde gelen yan sanayi firmaları, Türkiye’ye yatırım yapmaktadır. Yerli ve yabancı yatırımcıların katkılarıyla sektörün yarattığı katma değer, her geçen gün katlanarak büyüyecektir. Dünya standartlarına uygun treyler üretme hedefimize ulaşıldığında ise Avrupa treyler sektöründe eski günlerimize döneceğimize inanıyorum. Bu anlamda, konuya ilişkin, iyimser olmak, moral bozmamak ancak diğer taraftan gerçekçi davranarak süreci yönetmek en mantıklı yaklaşımdır.
Sefa EZGİN
E-mail: ezgin.efe@gmail.com