Atalarımız ne de güzel söylemiş, "büyük başın derdi de büyük olur" diye!.. Türkiye'nin en büyük şehri İstanbul!.. Kent içi toplu taşımacılıkta haliyle en büyük otobüs filosu da İstanbul'dadır. Sorun büyük, çözüm küçük!.. Hep günü kurtarmanın hesapları yapılıyor!.. Merak etmeyin uzun uzun halk otobüs tarihini anlatıpta sizleri sıkmayacağım. Her zaman ki amacımız bağcıyı dövmek değil, üzüm yemektir!.. Onun için güzel projelerin hayata geçmesinde katkım varsa ne mutlu bana!..
1920’li yıllardan bu yana İstanbul’da var olan özel halk otobüsü işletmesi ilk kez 1960 yılından sonra belediye tarafından ruhsatlandırıldı. 1981 yılında bir başkanlık genelgesi kapsamında çalıştırılan özel halk otobüsleri ile ilgili ilk ciddi düzenleme 1982 yılında İstanbul Belediye Meclisince yapıldı. O tarihte özel halk otobüs filosu ise 963'tü ve bugünkü filonun da temelleri o zaman atılmıştı. 1985 yılında UKOME kararı ile İETT'nin yönetim, yürütüm ve denetimine bırakılan özel halk otobüsü işletmesi halen İstanbul A.Ş. ile birlikte 3075 otobüs ile mega kentte hizmet vermektedir.
Kooperatif ve dernekler adı altında küçük guruplar halinde taşımacılık yapılırken, 1992 yılında kurumsallaşmanın temelleri atıldı ve şirketler kuruldu. O tarihleri esnaf çok iyi hatırlar, birden fazla şirket vardı. İETT harekete geçti ve küçük şirketlerin hepsini birleştirdi. Birleşmenin akabinde 3 şirket oldu İstanbul'da!.. Böyle çok iyiydi ama ne hikmetse 3 şirket 6 şirket oldu. Çatı örgüt olarak TÖHOB var!.. Esnaf Odası ise bir masa ve bir kasa ile yerinde duruyor!.. Ve bugün de 7'inci şirket yolda geliyor!..
...Estanbul A.Ş. "ben çatı kuruluşum, birleştireceğim, sorunlar karşısında dik duracağım, esnaf para kazanacak..." diyor. Tamam çatı şirketim diyor da şimdi bende bunları sormadan edemeyeceğim: Ya bu şirket neye istinaden kuruluyor? Acaba diğer 6 şirket görevini tam olarak yapamadığı için mi kuruluyor? Yoksa gerçekten tüm özel halk otobüslerini toplayacak bir kuruluş olarak mı kuruluyor? Burayı ayırt etmek gerek!..
Tabi burada esnafın da tepkisi çok önemli!.. Esnaf böyle bir şirketi kabullenecek mi? Kabullenirse ne kadarı kabullenecek? Tekrar bölünme, ayrışma olacak mı? Bunlar ince nokta!.. Esnaf kan ağlıyor. Her gün yeni bir uygulama ile karşı karşıya. Para kazanamıyor!.. Giderler günden güne artıyor. Yeni bir yıla gireceğiz. 2014 yılında büyük bir sorunlar yumağı ile boğuşan özel halk otobüsleri, 2015 yılına büyük sıkıntılarla giriyor!.. 2000 model araçlar tamamen değişecek, 2001 model araçların ise durumu muamma!..
Daha önce defalarca bu köşeden yazdım!.. 6 şirket çok başlılık yerine tek şirket, tek ses dedim!.. Sonuçta tek ağızdan güçler birleştirerek, masaya yumruğu hep beraber vurmak lazım ki özel halk otobüs işletmecileri de gerçek değerine kavuşsun!..Yaşanan sorunları tek başlılıkla çözmek lazım. Çok başlılıkla bu işlerin olmadığını esnaf anladı ama yöneticiler ne hikmetse bir türlü anlamak istemiyor gibi görünüyor. Bu gidişatı bir türlü anlayamıyorum!.. Biz bir olalım, diri olalım derken, 7'inci şirkette neyin nesi? Bana göre bunun adı bir bölünmedir!..
Bu bölünmüşlükle birilerinin ekmeğine yağ sürüyor. Özel halk otobüs işletmecileri durmadan kendi ayaklarına sıkıyor. Artık çoğu şirketlerin ayakta duramadığı bir dönemde halk otobüsleri yeni şirketler kurduruyor. "Ben baş olayım da, ben iyisini yapayım da" diyen yola çıkıyor!.. Ha iyisini yapabilirsin. Madem elinde projelerin var. 400-500 esnafa bir yerde yemek verirsin. Çıkar projelerini anlatırsın. Yeni şirketin kurulmasına karşıyım. Ben tek şirket kurulmasını savunuyorum ama benim savunduğum şirket modeli, diğer 6 şirket oturup, karar alır ve kendilerini fes ederek tek bir şirkette toplanır ve tek başlı olarak hareket edilir. Birileri çıkarak bölünmüşlüğü getirmesinin yanlış olduğunu savunuyorum. Tabiî ki bu insanları takdir etmek lazım medeni cesaretinden dolayı ama mücadeleyi de 6 şirket ile birlikte vermeleri gerektiğinin altını da çiziyorum!..
Göksal Purtuloğlu
Cep: (0533) 422 22 77
E-Mail: purtuloglu_61@hotmail.com
