Günümüz dünyasında, teknolojik değişimlerin ve tüketici ihtiyaçlarının hızla farklılaşması ile birlikte, işletmelerin rekabetçi bir ortamda hedeflediği amaçlara ulaşması için rakiplerine “FARK” yaratacak atılımlar yapmasını zorunlu kılmaktadır. Bu atılımlar, iç ve dış müşteriye dönük olabileceği gibi dolaylı olarak dış müşteriye yönelik AR-GE üzerine de olabilmektedir.
Yapılacak bu inovasyon (yenilikçilik) çalışmaları, şirketin stratejilerine entegre olabilecek ve esnek yapıda olması gerekmektedir. Benimsenen stratejilerin doğruluğunu ve sonuçların şirket hedeflerine uygunluğunu ölçmek ve bu doğrultuda sürekli inovasyon çalışmaları içerisinde olmak, stratejik yönetimin gerekliliğidir. Çünkü, “Ölçemediğimiz bir şeyi yönetemeyiz”.
Strateji tabanlı performans yönetimi yapılabilir mi? Stratejilerin uygulanmasına yönelik, stratejilerin hayata geçirme etkinliğini artırmak isteyen şirketler için etkili olan bir model bulunmaktadır. Modelin adı: Balanced Scorecard (BSC). BSC, Harvard Üniversitesi İşletme Fakültesi Profesörü Robert S. KAPLAN ile bir danışmanlık firması olan Renaissancee Solutions’ın Kurucusu ve Başkanı David P. NORTON tarafından geliştirilmiş bir stratejik yönetim metodolojisidir.
Balanced Scorecard nedir? BSC, şirketlerin doğru stratejiler oluşturmaları ve bu stratejilerin şirket içinde benimsendiği; Finans, Müşteri, İç Süreçler ve Öğrenme/Motivasyon dört ana başlığında incelendiği bir performans yönetim modelidir. Dört boyutta performans ölçütlerinin tespiti için genel olarak aşağıdaki soruların cevaplandırılması metodoloji açısından faydalı olacaktır.
• Hangi ölçülebilir sayısal hedeflere ulaşılırsa, şirketimizin başarılı olduğunu kabul edebiliriz?
• Vizyonumuza ulaşmak için müşterilerimizin bizden beklentileri nelerdir?
• Müşteri memnuniyeti için süreçlerimizde hangi iyileştirmeleri yapmalıyız?
• Vizyonumuza ulaşmak için süreçlerimizden sağlanan geri bildirimler ve kazanımlar neler olmalıdır? Çalışan motivasyonu nasıl sağlanmalıdır?
Şirketin yapısı ve çalışma alanına göre, dört boyuttaki bu sorular değişiklik gösterebilir, değiştirilebilir. Hatta dört boyut gerekli ise 5 boyuta çıkarılabilir. BSC, her şirketin kendi adına özgün bir şekilde geliştirebildiği, şirket performansının temel referans kriteri olan stratejinin, iş sonuçlarına hızlı ve ölçülebilir bir şekilde yansımasına yardımcı olan bir araçtır. Bu nedenle BSC;
• Şirkete özgü tesis edilmesine açık olması,
• Yönetimin “Farklılık” yaratmaya yönelik hareketlerini uygulama ve test etme fırsatı vermesi,
• Temel bazda tespit edilecek stratejinin uygulanmasına yönelik kriterlerin, yakından takip edilmesine odaklı olması,
• Stratejik hedeflerin uzun dönemli hedefler ve “Finans” boyutunda bütçe ile bağlantılı olması,
• Birimlerin ve bireylere ait hedeflerin strateji çatısı altında toplanması,
• Şirketin stratejisi ile ilgili iyileştirme çalışmalarında, periyodik olarak performans değerlendirmeleri yapılması, süreç ve faaliyetleri ile performans ölçüm modeli olarak şirketler tarafından tercih sebebidir.
BSC’nin başarısı; stratejik hedeflerin, süreç yönetimi, takım çalışması ve bireysel bazdaki hedeflere kadar indirgenebildiği, “Sebep-Sonuç İlişkisi” ile dört boyutun birbiri ile ilişkilendirildiği ve somut ölçülebilir adımların atılabilir olmasında yatmaktadır. Doğru zamanda, doğru yerde olmanız dileğiyle…
İlhan Kılınç
Yönetici / Lojistik
E-Mail: kilincilhan@yahoo.com