Avrupa Komisyonunun, kentsel taşıma konuları ile 1990’lı yılların başında ilgilenmeye başlamıştır. 1992 yılında yayımlanan ilk Beyaz Kitap’tan bu yana ana hedef üye ülkeler arasındaki farklılıkların azaltılması ile “Ortak bir Ulaştırma Politikası’nın” oluşturulması olarak kararlaştırılmıştır.
Bu çerçevede 1995 yılında “Vatandaşlar Ağı” (COM (95) 601 final sayılı bir Yeşil Kitap) ile 1998 yılında “Vatandaşlar Ağının Geliştirilmesi” (COM (1998) 431) başlıklı iki önerinin yayımlandığını hatırlatmakta fayda var. Söz konusu çalışmalar ilgili alanda tartışma yaratmış ve böylece farklı girişimlerin de geliştirilmesine katkıda bulunulmuştur.
Bu kapsamda komisyon, 2002 ve 2004 yıllarında CIVITAS ve NICHES girişimlerini başlatarak söz konusu alanda temel aktörlere destek olmakla beraber kentsel taşımada daha geride olan kentlerin de kendi programlarını yaratmasına teşvikte bulunmuştur . 2007 yılında ise komisyon, “Kentsel Hareketlilikte Yeni Bir Kültüre Doğru” (COM (2007) 551 final) başlıklı bir Yeşil Kitap yayımlamıştır. Yeşil Kitap, başta akıllı kentsel hareketlilik ve taşımacılık olmak üzere, daha çevreci şehirler ve daha güvenli toplu taşıma politikalarına dair ipuçları sunmuştur. 2009 yılında ise kentsel hareketliliğin teşvik edilmesine dair bir eylem planı (COM (2009) 490 final) lanse edilmiştir. Söz konusu eylem planı 2012 yılına kadar yürürlüğe koyulması gereken 20 eylemi içermiştir:
Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planlarının Hızlandırılması. Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik ve Bölgesel Politika. Sağlıklı Kentsel Çevreler İçin Ulaşım. Düşük Hareketliliği olan Kişilerin Toplu Ulaşıma Erişiminin Güçlendirilmesi. Seyahat Bilgisinin Geliştirilmesi. Yeşil Alanlara Erişiminin Kolaylaştırılması. Sürdürülebilir Hareketlilik Davranışlarının Teşvik Edilmesi İçin Kampanyaların Başlatılması.
Enerji Verimliliğinin Artırılması. Düşük ve Sıfır Emisyonlu Araçlar İçin Araştırma ve İspat Projelerinin Geliştirilmesi. Temiz ve Enerji Verimli Araçlar İçin Bir İnternet Rehberinin Geliştirilmesi. Dış Ücretlerin İçselleştirilmesinin Kentsel Yönleri Üzerine Bir Çalışmanın Yapılması. Kentsel Ücretlendirme Düzenlemeleri Üzerine Bilgi Paylaşımının Gerçekleştirilmesi. Mevcut Finansal Kaynakların En Uygun Şekle Getirilmesi. Gelecek Finansman İhtiyaçların Analiz Edilmesi. Veri ve İstatistiklerin Güncelleştirilmesi. Bir Kentsel Hareketlilik Gözlemevinin Kurulması. Toplu Taşıma Alanında Uluslararası Diyalog ve Bilgi Paylaşımına Katkıda Bulunulması. Kentsel Yük Taşımacılığının Geliştirilmesi. Kentsel Hareketlilikte Akıllı Ulaşım Sistemlerinin Geliştirilmesi.
Deniz Servantie
İKV Uzman Yardımcısı
E-Mail: dservantie@ikv.org.tr
