Türkiye'de suç oranları ve ceza yasalarının caydırıcılığı üzerinde çeşitli dinamikler bulunmaktadır. Son yıllarda yaşanan ekonomik zorluklar, sosyal problemler, göç, yerel ve küresel olaylar gibi faktörler, suç işlenme oranlarını etkileyen önemli unsurlar olmaktadır. Bunun yanı sıra, bazı suç türlerinde artış gözlemlenmiştir ve bu durum ceza yasalarının etkinliğini tekrar gündeme getirmiştir.
Özellikle büyük şehirlerde hırsızlık, kapkaç, yaralama gibi sokak suçlarında artış gözlemlenmiştir. Ekonomik kriz ve sosyal eşitsizlik, bu tür suçların artışında önemli bir rol oynamaktadır. Dijitalleşmenin hız kazanmasıyla beraber siber suçlar da önemli bir sorun haline gelmiştir. Dolandırıcılık, veri hırsızlığı ve siber zorbalık gibi suçlar, internet ortamında yaygınlaşarak bir tehdit unsuru oluşturmuştur. Aile içi şiddet ve kadın cinayetleri, toplumda önemli bir sorun teşkil etmektedir. Bu tür suçların arttığına dair verilere rastlanmakta ve bu durum, yasaların yetersiz kaldığı eleştirilerini gündeme getirmektedir.
Ceza yasalarının caydırıcılığı, bu suç türlerindeki artışa karşı etkili olmak zorundadır. Ancak mevcut durum dikkate alındığında bazı zorluklarla karşı karşıya kalındığı gözlemlenmektedir: Bazı suç türlerinin cezaları, toplumda ciddi bir caydırıcılık sağlayamayacak kadar düşük kalmaktadır. Özellikle daha hafif suçlar için belirlenen yaptırımlar, suç işleme motivasyonunu azaltmakta yetersiz kalabilmektedir.
Birçok suç, özellikle ekonomik zorluklar nedeniyle kayıtdışına kayabilir. Bu durum, resmi istatistiklerde görülen suç oranlarının gerisinde kalan bir sorun yaratmaktadır. Hızlı yargılama ve ceza infaz sisteminin etkin çalışmaması da caydırıcılığı azaltan bir diğer faktördür. Geç kalınan adalet, suçlular üzerinde beklenen etkiyi yaratamamaktadır. Toplumsal Yalnızlık ve İzolasyon: Sosyal yapıların zayıflaması, bireylerin suç işleme eğilimlerini artırabilmektedir. Şiddet içeren medya içerikleri, toplumda normalleşen şiddet algısı ve sosyal destek eksiklikleri, suç unsurlarını besleyebilir.
Sonuca baktığımızda genel olarak Türkiye'de suç oranlarının artması, ceza yasalarının ve caydırıcılık mekanizmalarının yeniden gözden geçirilmesini zorunlu kılmaktadır. Suçun önlenebilmesi için sadece cezaların artırılması değil, aynı zamanda sosyo-ekonomik koşulların iyileştirilmesi, eğitim ve rehabilitasyon programlarının güçlendirilmesi, toplumsal bilinçlendirme çalışmalarının artırılması gibi çok yönlü bir yaklaşım benimsenmesi gerekmektedir. Bu sayede, hem mevcut suçların azaltılması hem de gelecekteki suçların önlenmesi mümkün hale gelecektir.
Av. Recep Hardal
(Trafik Kaza Uzmanı)
Tel: 0532 480 85 63
E-Mail: recephardal@hotmail.com
NOT: Her Türlü Hukuki Konuda bana ulaşabilirsiniz!...